Màu vàng của lá là một dấu hiệu cho thấy có vấn đề với cây. Có nhiều nguyên nhân gây vàng lá. Nó có thể được gây ra bởi nấm, tuyến trùng, mất cân bằng dinh dưỡng, vi khuẩn có hại, v.v. Cây trồng rất nhạy cảm, đặc biệt là cây ăn quả có múi, sầu riêng. Lá vàng là cách phản ứng của thực vật với các điều kiện bất lợi. Nó giống như bị sổ mũi trong thời tiết lạnh. Khi cây nhìn thấy lá vàng, chúng muốn nói với bạn rằng “Tôi bị ốm, hãy giúp tôi”. Để có biện pháp xử lý thích hợp, trước tiên cần xác định nguyên nhân gây ra hiện tượng lá bị vàng.
Cây bị bệnh vàng lá thối rễ (vàng lá thối rễ)
Bệnh thối rễ là bệnh rất nguy hiểm. Bệnh xuất hiện khá nhiều vào giữa mùa mưa, cuối mùa mưa và đầu mùa khô. Đất sũng nước, cứng và nén chặt là nguyên nhân chính gây thối rễ và sau đó là vàng lá.
Vào mùa mưa, nhất là lúc chuyển mùa là thời điểm nấm bệnh phát triển mạnh. Vấn đề nghiêm trọng nhất là “vàng lá và thối rễ trên cây đang đơm hoa kết trái”. Bệnh làm rụng trái trên cây, trái còi cọc phát triển, thậm chí có những vườn bị bệnh nặng phải chặt bỏ, gây thiệt hại về kinh tế cũng như công sức của nhà vườn. Phytophthora, Fusarium là thủ phạm chính gây bệnh vàng lá thối rễ. Chúng là loại nấm thủy sinh, chúng sinh sản và do đó lây lan rất mạnh trong môi trường ẩm ướt.
Cây bị vàng lá, thối rễ rất dễ nhận biết. Bệnh sẽ làm cho các chồi non chuyển sang màu vàng nhạt rồi lan rộng dần theo thời gian. Khi mới phát hiện bệnh vết bệnh mới phát triển trên cây sẽ có màu vàng nhạt sau đó bắt đầu chuyển sang màu vàng từ khi lá xỉn màu đến lá già rồi rụng. Cây bị bệnh nằm rải rác khắp vườn. Lá vàng từng cành sau đó lan ra cả cây. Lá cây bị vàng cả phiến lá và gân lá do thiếu nước và chất dinh dưỡng.
Cây bị vàng lá do thiếu dinh dưỡng
Cây phát triển tốt cần tổng hợp đầy đủ các chất dinh dưỡng (đa, trung và vi lượng). Sự thiếu chất dinh dưỡng thể hiện rõ nhất ở lá. Khi thiếu chất dinh dưỡng, lá sẽ bị vàng, méo mó, teo lại hoặc rụng nhiều.
Cây bị vàng lá do ngộ độc
Thiếu dinh dưỡng cây sẽ phát triển kém, nhưng thừa dinh dưỡng còn nguy hiểm hơn. Sự dư thừa bất kỳ chất dinh dưỡng nào trong đất có thể gây độc cho cây trồng. Việc ngộ độc sẽ khiến cây chuyển sang màu vàng, cháy sém lá và bắt đầu hấp thụ các chất dinh dưỡng khác kém hơn.
Vàng lá gân xanh do vi khuẩn
Bệnh vàng lá do vi khuẩn (Liberobacter asiaticum) sống trong mạch dẫn của cây gây ra. Vi khuẩn gây rối loạn sinh lý, cản trở quá trình vận chuyển chất dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng. Rầy cánh (Diaphorina citri) là môi giới chính truyền bệnh. Ngoài ra bệnh còn lây qua mắt ghép.
Cây bị bệnh có lá hẹp, nhọn như tai thỏ. Khoảng cách giữa các lá ngắn lại, lá có màu vàng nhưng gân chính và gân phụ vẫn xanh (dân gian thường gọi là lá vàng gân xanh).
Vàng lá, thối rễ do tuyến trùng
Tuyến trùng gây hại sẽ làm bít tắc cổ rễ, cản trở quá trình hút nước và chất dinh dưỡng khiến lá bị vàng, héo. Các vết thương do tuyến trùng tạo ra sẽ mở đường cho nấm hại xâm nhập gây bệnh vàng lá thối rễ.
Triệu chứng tuyến trùng hại rễ
Bệnh vàng lá thối rễ do cả nấm và tuyến trùng gây ra sẽ làm cho các lá già, lá bẹt và các lá phía trên chuyển sang màu vàng tùy thuộc vào vị trí của tuyến trùng dưới rễ. Cây bị vàng lá do tuyến trùng gây hại cũng xuất hiện rải rác trong vườn nên khi có dấu hiệu nghi ngờ cần xác định rõ trước khi điều trị bệnh để tránh nhầm bệnh, nhầm thuốc.