Có lẽ nhiều người đã đắm say trong bài hát “Hương Ngọc” và chiêm ngưỡng vẻ đẹp và ngửi hương thơm của hoa ngọc lan. Không chỉ vậy, cây xanh còn mang lại nhiều giá trị vật chất và tinh thần cho con người.
Sứ ngọc lan là gì?
Cây Ngọc Lan Ta là loại cây có nguồn gốc từ Ấn Độ, được du nhập và gây trồng ở nước ta từ rất lâu. Có lẽ từ thế kỷ 17, khi các thương thuyền bắt đầu cập bến nước ta, những loài thực vật mới cũng du nhập, trong đó có Ngọc Lan.
Phân bố của lan
Ngọc lan tây là loại cây mọc khắp nơi trên dải đất hình chữ S. Từ miền Bắc, miền Trung và miền Nam, ngọc lan tây rất dễ phân biệt. Từ nông thôn đến thành thị, ở làng quê hay khu phố đều có cây xanh.
Ngày nay, ngọc lan tây còn được ứng dụng trong thiết kế ngoại thất, được trồng nhiều ở các khu đô thị mới, trồng trong nhà và văn phòng ở các khu đô thị.
Ứng dụng của ngọc lan tây
– Trồng trang trí văn phòng, cơ quan, nhà hàng, khách sạn: Cây ngọc lan tây có hoa rất thơm được nhiều cơ quan, nhà hàng, khách sạn trồng để làm cảnh. Nơi đây tập trung nhiều người qua lại, bóng mát của những hàng cây sẽ tạo nên không gian xanh, không gian sống, hương thơm của các loài hoa sẽ làm hài lòng những người khó tính nhất.
– Trồng nhà máy xí nghiệp, công viên, nhà phố trong đô thị: Cây được chọn trồng làm cây bóng mát đường phố, lòng đường hoặc vỉa hè trước các ngôi nhà lớn. Ở những nơi này, cây xanh được sử dụng làm cây bóng mát để tăng độ phủ xanh cho ngôi nhà, giúp không khí mát mẻ hơn, chống ô nhiễm môi trường.
– Trồng Làm Công Việc Ý Nghĩa: Cây ngọc lan tây có một loài hoa có hương thơm vô cùng đặc biệt, hương thơm của ngọc lan tây làm cho người ta cảm thấy như được xoa dịu tinh thần, hương thơm làm cho người ta cảm thấy dễ chịu hơn. Lắng nghe” trở nên thư thái vô cùng – nhất là sau những ngày làm việc căng thẳng, chúng ta đến những nơi yên tĩnh: Chùa chiền, nhà thờ,… thấy đâu đó thoang thoảng hương ngọc lan tây sẽ là một cảm giác tột độ. “Hương ngọc lan” từ lâu đã gắn liền với hình ảnh Hà Nội xưa, đã đi vào thơ ca.
Ý nghĩa ngọc lan tây
Trong trang trí ngoại thất, cây bóng mát: Với tán lá to và rộng, thường xanh quanh năm nên ngọc lan tây được sử dụng như một loại cây bóng mát đặc thù.
Vị trí trồng: Có thể trồng ở góc vườn, vỉa hè trước nhà, cổng ra vào, cạnh bàn trà ngoài sân. cây ngọc lan cổ thụ Hình ảnh: Cây ngọc lan tây siêu cao
– Là loài cây cải thiện tinh thần: Mang hương hoa đặc trưng nên cây được rất nhiều người đam mê. Hương đã đi vào thơ ca, tạo nên những câu chuyện đầy lãng mạn và nhân văn. Hãy thử tưởng tượng sau khi rời khỏi văn phòng, nơi làm việc với bao mệt mỏi, về đến nhà, mở cửa phòng ngủ, hương thơm ngào ngạt của hoa ngọc lan tỏa ra – c là thứ sẽ giúp con người ta trở nên tốt đẹp hơn. , thư giãn – bỏ lại những suy nghĩ bên ngoài cánh cửa gia đình.
Ngoài ra, ylang-ylang còn được sử dụng trong ngành mỹ phẩm và dược phẩm. Trong y học cổ truyền châu Á, nước ép hoặc nước sắc của hoa ylang-ylang được sử dụng để điều trị rối loạn tiêu hóa, nôn mửa và sốt. Hoa ngâm dầu được dùng tại chỗ trị đau đầu, đau mắt, viêm mũi, viêm xoang, thấp khớp, bệnh gút, chóng mặt, viêm nhiễm và sốt. Ngoài ra, tinh dầu ngọc lan tây còn được chiết xuất để làm dầu thơm và nước hoa.
Đặc điểm hình thái và sinh trưởng của ngọc lan tây
Thân: Ngọc lan tây là loài cây thuộc họ thân gỗ, thân có dạng hình trụ tròn, phần dưới to, phần trên nhỏ và phân cành nhiều. Thân chính của cây cao tự nhiên từ 4m đến 10m tùy điều kiện sống. Thân cây ngọc lan tây là loại gỗ mềm, thân cây chứa nhiều nhựa (chất dinh dưỡng của cây), bên trong thân có lõi chưa phát triển nhưng vẫn đảm bảo độ cứng chắc cho cây.
– Cành: Cây có nhiều cành từ độ cao 2m, tuy nhiên có thể cắt bớt cành để cây có chiều cao thoát tốt hơn. Cành mọc hướng lên trên, tạo thành một góc 30 đến 45 độ với thân cây. Số cành mọc ra từ thân và cành khá nhiều nên tán thường cao.
– Tán lá Ngọc lan tây: Lá hình bầu dục bằng lòng bàn tay, đầu lá nhọn, mặt trên nhẵn, mặt dưới không có nhiều lông. Lá có màu xanh nhạt. Tán cây xum xuê có đường kính từ 3m đến vài chục mét đối với ngọc lan tây hàng trăm năm tuổi.
– Rễ: Cây ngọc lan tây có cọc, rễ cây ngọc lan tây dễ chồng lên nhau, kích thước của rễ thường nhỏ hơn đầu ngón tay. Sức mạnh của Lan nói chung là yếu, khả năng đâm xuyên kém và ít có khả năng ăn gạch hoặc gặm nhấm đất.
– Hoa: Hoa mọc đơn độc ở nách lá thơm, có 10 – 15 cánh xếp hình xoắn ốc. Nhị nhiều, ngắn và hẹp, quả hình nón kép. Khi chưa nở nụ hoa to bằng ngón tay trỏ, khi hoa hé nở thì các cánh hoa bung ra khiến bông hoa to bằng lòng bàn tay. Khi hoa nở, những hạt bên trong được giải phóng và bay đi những nơi khác nhau để trở thành một cây mới. Mùa Ylang-Ylang: Hoa nở rộ nhất vào mùa thu, đến mùa xuân vẫn có hoa vào đầu hè hoặc đầu đông.
Đặc điểm sinh trưởng của lan. Lan ngọc lan có tốc độ sinh trưởng ở mức trung bình so với nhiều loại cây bóng mát khác. Cây lan ưa sáng hoặc chịu bóng bán phần. Cây thích nghi với điều kiện khí hậu của các vùng khác nhau của Việt Nam. Cây sinh trưởng mạnh vào mùa xuân, mùa hạ, mùa đông cây sẽ bị hạn chế sinh trưởng nếu ở miền Bắc do thời tiết xấu. Còn với miền Nam, cây sẽ luôn xanh tốt và phát triển quanh năm – nhất là vào mùa mưa.
Cây thích nghi với nhiều loại đất. Tuy nhiên để cây phát triển tốt thì khi trồng cần bổ sung thêm đất tốt xung quanh vị trí trồng. (xem phần cách trồng cây). cây ngọc lan tây trắng Ảnh: Hoa ngọc lan tây tại vườn ươm
Cách trồng, chăm sóc và nhân giống sứ ngọc lan
Cách trồng ngọc lan tây
Bước 1: Mua cây, chọn cây.
– Đối với cây lớn: chọn cây ươm trong vườn ươm. Nhìn vào bức ảnh của cái cây do vườn ươm gửi và thấy rằng nó có những chiếc lá màu xanh lục – đó là một cây đã bị chết. – Đối với cây nhỏ: Chọn cây theo nhu cầu thực tế.
Lưu ý: Nên yêu cầu nơi cung cấp cây bảo hành cây khi trồng.
Bước 2: Đào hố, chuẩn bị hố.
– Đào hố: Đào rộng tùy theo nơi trồng, thông thường sẽ đào rộng gấp 2-2,5 lần so với miệng chậu. – Đất hố trồng: Để tạo điều kiện tốt nhất cho cây bén rễ và phát triển, cần bổ sung thêm chất dinh dưỡng cho đất hoặc đổ đất mới cho cây khi mới trồng. Nên chọn đất phù sa, đất thịt (nâu đỏ) để hoàn thiện hố trồng. Ngoài ra có thể bổ sung thêm giá thể, xơ dừa để tạo mùn, ủ kỹ.
Bước 3: Trồng và chống cây.
– Cách trồng: Khi trồng cây ngọc lan tây cao nên dùng cần cẩu để trồng. Điều này sẽ làm cho việc trồng cây nhanh hơn và an toàn hơn. Bằng cách trồng cây bằng hạc sẽ đảm bảo bầu cây, thân cây cũng đảm bảo tốt. Khi trồng cây phải hướng cho cây thẳng, khoảng cách giữa các cây cân đối.
– Chống cây: Dùng 3 đến 4 cọc gỗ hoặc khung nhôm thép để chống cây. Chiều dài cố định vào phần giữa của thân cây. Cố định cọc cây ở 2 tầng để đảm bảo độ chắc chắn của cụm đỡ cây.
Bước 4: Chăm sóc cây sau khi trồng. – Tưới cây: Tưới cây thường xuyên sau khi trồng. Đến khi cây ra lá, có thể giảm tần suất tưới xuống chỉ còn một nửa so với trước. Thông thường cây sẽ ra lá mới sau 3 đến 4 tháng. – Bón phân: KHÔNG bón phân hóa học trong những tháng đầu sau khi trồng. Ta có thể bón thêm phân hóa học cho cây khi cây được 4-6 tháng sau khi trồng.
Cách chăm sóc
Tưới nước cho cây thường xuyên. Bạn nên tưới cây vào buổi sáng và chiều mát. – Bón phân cho ngọc lan tây: nếu đất tốt và đã được bón lót từ đầu thì không cần bón phân. Nếu thấy đất cằn cỗi, nghèo dinh dưỡng nên bón lót phân chuồng hoặc sử dụng phân lân N-P-K để bón cho cây.
– Giai đoạn đầu khi cây còn yếu bạn nên che nắng cho cây, tránh ánh nắng chiếu trực tiếp vào cây dễ làm cây bị cháy lá hoặc thời gian nảy mầm lâu dẫn đến cây bị chết. .
Cách nhân giống
Có thể tạo cây giống Ngọc lan bằng cách gieo hạt hoặc giâm cành. Cây ngọc lan tây hạt nhỏ Hình ảnh: Hạt giống cây ngọc lan tây
Nhân giống bằng hạt. Cây bố mẹ Ngọc Lan được chọn phải là cây khỏe mạnh, không bị sâu bệnh, dáng đẹp, tán đều, tuổi cây từ 10-20 năm mới lấy hạt.
Khi quả chín, xếp ra phơi vài ngày để tách hạt, hàng ngày thu lấy hạt, đem phơi trong râm 2-3 ngày. Khi hạt khô, sàng để loại bỏ hết tạp chất, thu lấy hạt tốt, bảo quản nơi khô ráo. Hạt có vỏ cứng dễ bảo quản. Hạt giống nên được bảo quản ở nơi khô ráo với độ ẩm thấp.
Trước khi gieo, xử lý hạt giống bằng nước ấm (40 – 50 độ C), hai phần nước sôi ba phần nước lạnh, ngâm hạt trong nước ấm và để nguội dần sau 12 giờ. Sau đó vớt những hạt lép rồi ủ trong túi vải, mỗi ngày ngâm những hạt này vào nước ấm (30-40 độ C) 1 lần, sau 3-5 ngày hạt sẽ phồng lên và nứt nanh, chọn những hạt này đem ươm. vườn ươm hoặc gieo hạt trong hộp cát.
Khi cho hạt vào bầu đất hoặc hộp cát nên lấp đất dày 1 cm, sau đó phủ rơm rạ và làm giàn che cho cây con. Che bóng 60-75%, sau gieo 2-3 ngày hạt bắt đầu nảy mầm, lúc này xới bỏ rơm rạ, tránh làm tổn thương cây con. Giống cây ngọc lan tây.
Nhân giống bằng cách giâm cành. Chọn những cây ngọc lan tây bố mẹ có sức sống khỏe, tiến hành chiết cành từ cây bố mẹ. Số cành giâm không được vượt quá 20% số cành của cành này hoặc của cây này để không ảnh hưởng đến sức sống của cây.
Cành chiết được làm sạch để tránh vi khuẩn tấn công. Làm bầu cho nhánh này bằng rơm ủ. Tưới nước thường xuyên cho chậu cây để cành phun rễ mới. Tiến hành cắt cành mới hạ cây xuống luống thấy bầu đã phun thuốc trắng rễ.
Ưu điểm: Khi thu hoạch cây vẫn phát triển, cây mau ra hoa – Đây cũng là cánh chủ yếu dùng cho quy mô sản xuất vừa và nhỏ.
Mọi người cũng hỏi
Câu hỏi 1: Sứ ngọc lan là loại hoa gì?
Câu trả lời 1: Sứ ngọc lan (tên khoa học: Phalaenopsis) là một loại hoa lan thuộc họ Lan (Orchidaceae). Nó là một trong những loại hoa lan phổ biến và được trồng rộng rãi trong ngành công nghiệp hoa cảnh.
Câu hỏi 2: Sứ ngọc lan có đặc điểm nổi bật gì?
Câu trả lời 2: Sứ ngọc lan có cây phụ bên dưới và một tập trung hoa lớn phát triển từ cây mẹ. Hoa của nó có hình dạng đẹp, thường có màu sắc tươi sáng và hình dạng giống như bướm. Ngoài ra, sứ ngọc lan có thể có hoa từ một màu đơn như trắng, hồng, vàng đến những màu sắc pha trộn và hoa có các mẫu vân độc đáo trên cánh hoa.
Câu hỏi 3: Sứ ngọc lan có ý nghĩa gì trong văn hóa và tình yêu?
Câu trả lời 3: Sứ ngọc lan thường được coi là biểu tượng của vẻ đẹp, tình yêu và tinh tế. Trong văn hóa Đông Á, nó thường được xem là một loại hoa cao quý và đại diện cho sự quý phái, sự thuần khiết và sự tinh túy. Ngoài ra, sứ ngọc lan cũng thể hiện sự lãng mạn và tình yêu trong ngôn ngữ hoa.