Đặc điểm và ý nghĩa của cây muồng tím
Cây me là loại cây gỗ cực lớn, cao từ 15-25m, trong điều kiện thích hợp có thể cao tới 50m, ở gốc có một đốt to. Đường kính thân và tán rất lớn, có khi rộng tới 30 m, hơn chiều cao của cây, tán lá rất rậm, thường xanh hình mâm xôi hoặc hình dù. Vỏ cây có màu nâu sẫm. Cụm hoa hình đầu, hoa nhỏ năm cánh màu hồng phấn hoặc tím nhạt, khi ra hoa rất đẹp và có mùi thơm. Lá kép lông chim, mang 6-16 cặp lá nhỏ, lá nhỏ dài 2-4 cm, lá ngủ trước khi mặt trời lặn hoặc khi trời mưa nên gọi là cây mưa. Hạt đậu phẳng, không nứt, màu hơi đen, dài 10–20 cm.
Cây muồng tím là gì?
Cây muồng tím (Lagerstroemia indica) là một loại cây thường xanh hoặc rụng lá, thuộc họ Lythraceae, có nguồn gốc từ khu vực Đông Nam Á, chủ yếu là Ấn Độ, Trung Quốc, Việt Nam và Nhật Bản. Nó cũng được trồng và phổ biến ở nhiều khu vực khác trên thế giới như Châu Âu và Châu Mỹ.
Đặc điểm và phân bổ cây muồng tím
Cây có nguồn gốc ở vùng nhiệt đới châu Mỹ: Colombia, Venezuela, El Salvador, Mexico, Peru, Brazil, Bolivia… các đảo ở Thái Bình Dương cũng được coi là xuất xứ của bồ công anh tím: Guam, Hawaii, American Marshall, Samoa, Saipan, Palau, quần đảo Fiji, Papua New Guinea, Micronesia… Tại Việt Nam, cây được du nhập và trồng từ thời Pháp thuộc. Hiện nay, cây được trồng rộng rãi tại TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng, Hội An, Phan Thiết, Phan Rang… (riêng tại TP Đà Nẵng, Muồng tím được coi là loài cây chủ lực của thành phố và sẽ được trồng đại trà với số lượng lớn hơn 10.000 cây trong thời gian 2008-2012).
Sự phát triển
Cây me sinh trưởng cực nhanh và có biên độ sinh thái rất rộng, thích nghi với hầu hết các điều kiện thời tiết: từ vùng biển cực kỳ khắc nghiệt đến vùng trung du, đồi núi; cây thích hợp với hầu hết các loại đất, chịu được đất chua với độ pH 3,5; Cây có khả năng chịu hạn rất cao, lượng mưa thích nghi từ 600–3000 mm. Ở Phan Rang (Ninh Thuận) nơi được coi là có lượng mưa thấp nhất Việt Nam (500mmmm) cũng có thể trồng được cây ông lao và phát triển rất tốt.
Để sử dụng
Công dụng quan trọng của cây Cuồng (Tá tây) là làm cây bóng mát, cây cảnh rất tốt vì cây sinh trưởng nhanh, tán rộng đẹp, cây ít bị đổ khi mưa bão. Có thể trồng ở đường phố, công viên, trường học, bệnh viện, khu dân cư lớn… Ngoài ra còng còn được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực: gỗ dùng đóng đồ mộc thông thường, khảm trai và thủ công mỹ nghệ phục vụ khách du lịch. Tại Hawaii, gỗ Cuồng là một trong những loại gỗ thương mại điển hình được dùng làm đồ lưu niệm như thìa, nĩa, đồ treo tường. Do hàm lượng protein từ 13 đến 18% nên quả và lá là nguồn thức ăn rất tốt cho gia súc (dê, bò, cừu…). Cây trên 5 tuổi có thể cung cấp tới 550 kg thức ăn xanh/năm. Ở Châu Mỹ Latinh, quả được dùng làm nước giải khát (tương tự như nước quả me).
Nhiều bộ phận của cây cũng có tác dụng chữa bệnh như: ở Philippin vỏ và lá dùng trị tiêu chảy, ở Venezuela rễ dùng trị ung thư dạ dày, ở Ấn Độ hạt dùng nhai chữa lở loét ở cổ họng.
