Bệnh đốm lá đậu đỗ thường xuất hiện vào thời tiết mưa ẩm làm ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng lạc. Để giúp bà con phòng trừ bệnh đốm lá trên lạc, sau đây Mộc Tree xin giới thiệu nguyên nhân, đặc điểm và một số loại thuốc trừ sâu hiệu quả.
1. Triệu chứng và nguyên nhân bệnh đốm lá đậu đỗ
Bệnh đốm lá lạc có hai loại: bệnh đốm nâu hại lạc (còn gọi là bệnh đốm lá sớm) và bệnh đốm đen hại lạc (còn gọi là bệnh đốm lá muộn), do hai loài nấm khác nhau gây ra. Mầm bệnh của nấm chịu trách nhiệm cho sự tồn tại chủ yếu ở dạng sợi nấm và mô phân sinh trên các phần còn lại của các bộ phận bị bệnh đã rơi xuống đồng ruộng. Ngoài ra, nấm có thể tồn tại hoàn toàn trên các mẫu đậu phộng bị nhiễm bệnh.
Về cơ bản, rất khó phân biệt triệu chứng của bệnh đốm lá sớm và bệnh đốm lá muộn trên cây lạc. Đốm lá sớm thường gây ra các vết bệnh màu nâu (đốm) được bao quanh bởi các quầng màu vàng sáng. Bệnh có thể xuất hiện sớm hơn khi lạc sau trồng khoảng 20 đến 30 ngày. Những đốm lá đầu tiên tạo ra những chùm lông bạc.
Bệnh đốm lá muộn thường gây ra các đốm màu nâu sẫm đến đen có thể có hoặc không có quầng vàng. Thường tạo ra các bào tử màu nâu sẫm, thường ở mặt dưới của lá.
Bệnh đốm nâu hại lạc do nấm Cercospora Arachidicola gây ra. Nấm sinh trưởng và phát triển thích hợp nhất ở nhiệt độ 25-280°C, nhiệt độ thấp nhất là 5-100°C, cao nhất là 33-360°C.
Bệnh hại chủ yếu trên lá, ít hại trên cuống lá và thân. Trên bề mặt lá vết bệnh đốm nâu có dạng hình trụ, kích thước vết bệnh thay đổi từ 1 – 10 mm, có màu nâu nhạt, xung quanh có quầng vàng rộng. Sau đó chuyển sang màu đỏ hoặc nâu sẫm. Trên một lá có nhiều vết bệnh làm cho lá bị vàng và nhanh rụng. Các lá phía dưới bị bệnh lan dần lên các lá phía trên.
Trên bề mặt vết bệnh thường có một lớp mốc xám. Đó là nhánh thể bào tử và thể bào tử của nấm gây bệnh. Cành của thể bào tử thường thẳng, màu nâu nhạt, không có màng ngang hoặc có 1-2 ngăn. Trong khi đó, mô phân sinh bào tử có dạng chày thẳng, có 4-14 màng ngang và không màu.
Bệnh do nấm Cercospora Personata gây ra. Nấm phát triển tốt nhất ở nhiệt độ từ 25 đến 300C, nhiệt độ thấp nhất là 100C và cao nhất là 33 đến 360C.
Bệnh xuất hiện chủ yếu trên lá và thân. Vết bệnh lúc đầu là những chấm nhỏ màu nâu, sau chuyển sang màu nâu sẫm, đường kính khoảng 1-5mm, thường thấy rõ ở mặt dưới lá. Đốm hình tròn, trên vết bệnh già có những hạt nhỏ màu đen (túi bào tử) xếp thành vòng đồng tâm, xung quanh vết bệnh có viền rỗng màu vàng nhạt. Cành của mô phân sinh thẳng, màu nâu sẫm, phần lớn không có ngăn ngang. Mô phân sinh bào tử có hình bầu dục hoặc hình trụ, đầu hơi thuôn nhọn, có 3-5 màng ngang.
Trên một lá có nhiều vết bệnh, các đốm hợp lại thành đốm lớn. Lá chuyển sang màu vàng và rụng, cây phát triển kém. Vết bệnh xuất hiện ở các lá phía dưới, sau lan dần lên các lá phía trên.
2. Biện Pháp Phòng Trừ Bệnh Đốm Lá Trên Cây Đậu Đỗ
Sau thu hoạch thu dọn tàn dư cây trồng sau thu hoạch, cày xới đất sớm.
Luân canh với cây trồng khác như mía, ngô, lúa nước, không luân canh với cây họ đậu khác.
Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng để nhanh chóng phát hiện và phòng trừ dịch bệnh sớm nhất.
Nên sử dụng các sản phẩm phân bón “Đậu phộng đặc sản” để cung cấp đầy đủ và cân đối các chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trình sinh trưởng và phát triển toàn diện của cây lạc. Giúp cây lạc phát triển tốt, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh.
Trong điều kiện cho phép, nên tiến hành xử lý hạt giống trước khi gieo để giảm nguồn bệnh trên đồng ruộng (xử lý khô) bằng một số loại thuốc hóa học như TMTD 2 kg/tấn hạt hoặc Bayphidan.
Kiểm tra đồng ruộng thường xuyên, để phòng trừ sớm khi bệnh mới xuất hiện.