Khi mùa lễ qua đi thì người ta cũng thường vứt bỏ cây trạng nguyên mà không để ý là cây vẫn còn đầy sức sống. Chỉ cần một chút thời gian và công chăm sóc, bạn có thể cứu sống cây trạng nguyên và cây sẽ trở lại lộng lẫy trong năm sau. Bắt đầu bằng cách tỉa bỏ các lá chết để tạo khoảng trống cho cây đâm chồi mới. Nhớ cung cấp đủ nước và ánh nắng gián tiếp cho cây, và nếu bạn sống trong vùng khí hậu thuận lợi, hãy trồng cây xuống đất ngoài trời vào thời điểm phù hợp. Cây trạng nguyên của bạn rồi sẽ lại sum suê và rực rỡ khi mùa đông đến.
I. Cứu cây trạng nguyên sau mùa đông
Đặt cây ở nơi có nắng mặt trời chiếu vào tối thiểu 6 tiếng mỗi ngày. Ngay khi quyết định sẽ cứu sống cây trạng nguyên, bạn hãy chuyển cây ra vị trí có ánh sáng phù hợp trong nhà. Lý tưởng nhất là những nơi có ánh sáng mặt trời gián tiếp, chẳng hạn như bệ cửa sổ hướng đông hoặc hướng tây, hoặc phòng khách có không gian mở.
- Trạng nguyên là loài cây ưa ánh sáng. Chúng cần nhiều ánh sáng gián tiếp để sinh tồn.
Tưới kỹ lưỡng cho cây vài ngày một lần. Lượng nước cần dùng sẽ tùy thuộc vào nhu cầu của cây, kích thước của chậu và nhiệt độ của môi trường xung quanh, nhưng nguyên tắc chung là tưới vừa đủ cho đất ẩm. Tưới lại thường xuyên khi cần thiết, nhớ để cho đất khô giữa mỗi lần tưới.
- Hầu hết các cây cỡ trung bình sẽ cần khoảng 180 ml nước, tưới cách 1-2 ngày một lần.
- Cẩn thận đừng tưới quá nhiều nước cho cây trạng nguyên. Đất sũng nước sẽ dẫn đến tình trạng thối rễ và các bệnh khác vốn có thể dễ dàng giết chết cây.
- Đảm bảo chậu trồng cây phải có lỗ thoát nước dưới đáy. Nếu chậu không có lỗ thoát nước, bạn cần thay chậu khác hoặc khoan lỗ dưới đáy chậu.
Cắt tỉa các tán lá chết. Kiểm tra cây trạng nguyên để tìm các lá già quăn queo hoặc bạc màu và dùng tay ngắt đi. Nhớ nhặt cả các lá rụng trong chậu trồng cây. Các lá trông có vẻ khỏe mạnh thì nên để lại.
- Sau khi được cắt tỉa, cây trạng nguyên có thể trông như cành cây trơ trụi. Điều này là hoàn toàn bình thường. Những tán lá sặc sỡ sẽ xuất hiện trở lại khi cây tỉnh giấc vào mùa xuân sau kỳ ngủ đông.
Cắt tỉa các cành cây bắt đầu bị thối rữa. Tìm những cành cây già có vẻ bệnh hoặc bạc màu. Dùng kìm tỉa cây cắt bỏ các cành này bên dưới vùng tổn thương ít nhất 1,3 cm. Có thể bạn phải cắt bỏ toàn bộ các cành đang có, chỉ để lại các chồi mới mọc ở gốc cây.
- Công đoạn cắt tỉa cây cũng sẽ giúp kích thích các cây còn khoẻ mạnh đâm chồi mới.
- Vứt các cành lá của cây vào thùng phân trộn để biến chúng thành vật liệu hữu cơ mà bạn có thể bón cho cây trạng nguyên khi cây bắt đầu mọc lại. Tuy nhiên, nếu các cành cây bị sâu bệnh, bạn hãy vứt vào thùng rác thay vì làm phân trộn.
II. Kích thích cây đâm chồi vào mùa xuân và hè
Duy trì nhiệt độ ổn định trong khoảng 18-24 độ C. Nhiệt độ thích hợp nhất cho cây trạng nguyên cũng ở trong khoảng dễ chịu đối với con người. May mắn thay, điều này có nghĩa là cây sẽ hài lòng khi ở trong bất cứ căn phòng nào trong nhà.
- Đặt cây tránh xa các cửa sổ và cửa ra vào thường xuyên để mở. Cây trạng nguyên không chịu đựng được gió lùa.
- Không đặt cây gần lò sưởi, máy sưởi hoặc lỗ thông gió.
- Tránh chỉnh máy điều nhiệt quá đột ngột khi nhiệt độ ngoài trời dao động.
Bón phân cho cây mỗi tháng một lần trong suốt mùa xuân. Phân bón là yếu tố cần thiết để bổ sung các dưỡng chất thiết yếu cho đất trồng trọt. Các loại phân bón cân đối tan trong nước dành cho cây trồng trong nhà là lựa chọn an toàn nhất cho những loài cây mỏng manh như trạng nguyên. Bạn luôn phải dùng đúng liều lượng ghi trên nhãn hướng dẫn sử dụng của sản phẩm cụ thể.
- Bạn cũng có thể dùng phân hữu cơ như phân trộn trong vườn hoặc phân giun đất để bón cho cây.
- Thời điểm tốt nhất để bón phân là ngay sau khi tưới cây, lúc đất còn ẩm. Rễ cây trạng nguyên có thể bị tổn thương nếu bạn bón phân cho cây khi đất khô.
- Bón phân cho cây trạng nguyên mỗi tháng một lần trong giai đoạn tăng trưởng mạnh nhất của cây.
Chuyển cây ra ngoài trời, nơi có nắng gián tiếp. Để cây ngoài trời vài tiếng trong những buổi chiều ấm áp. Đặt cây ở nơi có bóng râm lốm đốm để cây khỏi quá nóng. Khoảnh sân có lưới che hoặc các luống đất trồng hoa dưới các tán cây sẽ là ngôi nhà tuyệt vời ngoài trời cho cây trạng nguyên.
- Từ từ cho cây làm quen với điều kiện ngoài trời. Thông thường, tốt nhất là bạn nên bắt đầu cho cây ra ngoài vài tiếng vào sáng sớm, sau đó tăng dần mỗi ngày 1-2 tiếng cho đến khi cây đủ sức chịu đựng cả buổi chiều.
- Tìm vị trí trong vườn có nhiều nắng buổi sáng và nhiều bóng râm hơn vào buổi chiều.
- Có lẽ bạn cần tưới nước cho cây thường xuyên hơn khi cây ở lâu ngoài trời dưới nắng nóng. Hiện tượng lá rũ xuống, úa vàng hoặc quăn queo có thể là dấu hiệu cho thấy cây ở ngoài trời quá lâu.
Cắt ngắn các cành cây còn khoảng 15-20 cm trong mùa xuân hoặc mùa hè. Khi thời tiết bắt đầu nóng lên, có thể bạn nên cắt bớt khoảng 1/3 (thậm chí một nửa) kích thước của cây trạng nguyên. Cắt tỉa có chọn lọc là bước cần thiết để kích thích cây đâm chồi, và cây sẽ mọc sum suê hơn. Bằng việc cắt ngắn các cành cây, bạn sẽ hướng nguồn năng lượng của cây vào việc đơm hoa và ra các tán lá mới.
- Nếu muốn trì hoãn đến đợt cắt tỉa lớn, bạn có thể đợi đến giữa mùa hè, khi cây trạng nguyên đạt đến kích thước tối đa.
III. Kích thích cho cây trạng nguyên nở hoa lại
Che phủ cây qua đêm trong suốt mùa thu để kích thích cây đơm hoa. Để mọc ra các lá bắc rực rỡ sau kỳ ngủ đông, cây trạng nguyên sẽ cần 12-14 tiếng tuyệt đối tối đen vào ban đêm trong khoảng thời gian từ tháng 9 đến tháng 10. Bạn hãy dùng túi vải đen hoặc thùng các-tông chụp lên cây mỗi tối khi mặt trời lặn và mở ra vào sáng hôm sau khi đã đến lúc cây cần đón ánh sáng mặt trời.
- Cân nhắc bỏ cây vào tủ tường hoặc tầng hầm sau khi phủ vải đen. Chỉ một chút ánh sáng yếu ớt xung quanh cũng đủ để cây không ra hoa vào đúng thời điểm.
- Cây trạng nguyên thuộc loài cây phụ thuộc vào chu kỳ ánh sáng, có nghĩa là số lượng tán lá mọc ra sẽ được quyết định bởi số giờ không có ánh sáng mỗi ngày.
Trồng lại cây trạng nguyên vào chậu rộng hơn. Cuối cùng thì cây trạng nguyên được hồi sinh của bạn có thể sẽ mọc lớn quá kích thước của chậu ban đầu. Khi cây bắt đầu ngừng đâm chồi, bạn hãy chuyển sang chậu mới để rễ cây có nhiều không gian lan rộng. Cẩn thận đừng làm đứt các rễ cây mỏng manh khi bứng cây khỏi chậu cũ.
- Bạn có thể dùng bất cứ loại hỗn hợp đất trồng cân đối nào để đổ vào chậu mới.
- Tiếp tục tưới nước và bón phân cho cây như thường lệ sau khi đã chuyển cây sang chậu mới.
Dùng thuốc trừ sâu để xua đuổi sâu bọ. Các loài sâu bọ gây hại thông thường như rệp và bọ phấn thường sống trên cây trạng nguyên và ăn lá cây. Cách tốt nhất để hạn chế thiệt hại do chúng gây ra là định kỳ xịt thuốc trừ sâu hữu cơ nhẹ dịu, chẳng hạn như dầu neem hoặc xà phòng diệt côn trùng. Bạn có thể bắt bằng tay nếu chỉ có một vài kẻ xâm nhập.
- Nhớ rằng các loại thuốc trừ sâu hữu cơ có thành phần nhẹ hơn nên thường phải xịt lại thường xuyên hơn các sản phẩm hoá chất.
- Nếu không thích ý tưởng dùng thuốc trừ sâu, bạn có thể thử làm dung dịch tại nhà bằng cách pha xà phòng lỏng hoàn toàn tự nhiên với nước ấm trong bình xịt và đánh bật lũ sâu bọ mỗi khi thấy chúng xuất hiện.
Đem cây vào nhà khi nhiệt độ bắt đầu xuống thấp. Đến giữa mùa thu là lúc thời tiết bắt đầu trở nên không thích hợp cho cây trạng nguyên ở ngoài trời cả ngày. Bạn hãy tìm một nơi ấm áp trong nhà để cây có thể tận hưởng ánh nắng gián tiếp 6-8 tiếng đồng hồ mỗi ngày. Nếu đã sống đến giai đoạn này thì nhiều khả năng là cây sẽ mọc tươi tốt thêm một mùa nữa mà không gặp khó khăn gì.
- Nếu sống trong vùng khí hậu đặc biệt ấm áp, bạn có thể để cây trạng nguyên ngoài trời suốt mùa thu và mùa đông. Nhiệt độ ngoài trời cần phải luôn ở trên 10 độ C. Điều quan trọng là phải bảo vệ cây khỏi sương giá và nhiệt độ đóng băng trong thời gian dài.
IV. Lời khuyên
- Nếu được chăm sóc cẩn thận, cây trạng nguyên có thể sống được nhiều năm.
- Bảo vệ cho cây trạng nguyên khỏi gió mạnh và mưa nhiều, bất kể vào mùa nào trong năm.
- Bạn có thể gom các cành hoa cắt ra trong lần cắt tỉa đầu tiên cắm vào bình hoa chứa nước sạch thay vì vứt đi.
- Cây trạng nguyên thường được dùng làm cây trang trí trong dịp lễ Giáng Sinh.
- Cây trạng nguyên không ưa gió; bạn hãy đặt cây nơi lặng gió.