Đặc điểm, cách trồng, và công dụng của cây đa
Cây đa, giếng nước, sân đình là những hình ảnh quen thuộc của làng quê Việt Nam. Từ lâu, chúng đã trở thành biểu tượng của sự trường thọ, sức sống dẻo dai và thường gắn liền với những câu chuyện tâm linh. Còn rất nhiều điều thú vị mà bạn chưa biết về cây đa, hãy cùng Mộc Tree tìm hiểu ngay nhé!
Cây đa là gì?
Cây đa (Ficus religiosa), còn được gọi là cây bồ đề, là một loại cây thường xanh thuộc họ dâu tằm (Moraceae). Loài cây này có nguồn gốc từ khu vực Nam Á và được tìm thấy rải rác trên khắp châu Á. Cây đa có giá trị tôn giáo và văn hóa lớn, được coi là cây linh thiêng trong đạo Phật.
Đặc điểm của cây đa
Ở Việt Nam một số giống được trồng phổ biến hiện nay như búp đỏ, bằng lăng, lá tròn hay nhiều lông. Đây là những giống phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng nước ta nên sinh trưởng và phát triển mạnh.
Đa búp đỏ hay còn gọi là đa búp Ấn Độ với đặc điểm là búp đỏ mọc ở đầu cành. Đây là loại cây gỗ cao trung bình khoảng 30-40m, từ thân cây mọc ra rất nhiều rễ giúp cây đứng vững và tán lá rộng hơn. Quả trưởng thành của chúng có màu vàng đặc trưng, hình tròn nhỏ và nhiều hạt.
Bồ đề Đa
Cây đa là loại cây gỗ khá lớn thuộc họ đa, đường kính thân khi trưởng thành có thể lên tới 3m. Khác với các loại đa khác, lá khá to, hình trái tim, đầu thuôn dài, chiều dài trung bình của lá từ 10-17 cm. Hơn nữa, quả bồ kết nhỏ, thường có màu xanh, đường kính chỉ khoảng 1 cm.
Cây đa lông
Cây đa lông hay còn gọi là cây sung, đa hạt, là một loại cây đa thân gỗ có chiều cao từ 15 m trở lên. Khi còn non, thân cây đa có nhiều lông dài bao phủ, sau đó các lông này sẽ dần biến mất và thay vào đó là lớp vỏ nhẵn. Lá hình bầu dục nhiều lông, hoa mọc đơn độc trên cành nhỏ, mặt trong màu hồng, mặt ngoài màu trắng.
Ngoài ra, còn có những giống cây đa khác như đa phúc Đại Phúc (thuộc họ đa búp đỏ) hay đa Tam Phúc có nguồn gốc từ nước ngoài mới du nhập vào Việt Nam vài năm gần đây.
Công dụng cây đa
Trồng làm cây cảnh
Với hình dáng đẹp và kích thước đa dạng, dễ thích nghi với nhu cầu của khách hàng nên được trồng làm cảnh nhiều. Cây đa là biểu tượng của sự trường thọ nên theo phong thủy, trồng cây đa trong sân vườn sẽ mang lại may mắn, tài lộc cho gia chủ. Xu hướng trồng và chơi nhiều loại cây cảnh đang trở nên phổ biến ở nước ta hiện nay.
Dùng làm thuốc
Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng một số bộ phận của cây đa có công dụng chữa bệnh rất tốt. Vỏ của cây có chứa một số hợp chất có tác dụng chống đông máu, kháng khuẩn, kháng nấm và chống ung thư và đặc biệt quả của loại cây này có tác dụng hạ đường huyết hiệu quả. Trong đông y, rễ chùm ngây được dùng để chữa xơ gan và làm thuốc lợi tiểu. Rễ cây đinh lăng tươi khoảng 100 g đun với 1 lít nước, cô lại còn khoảng 1 bát, uống ngày 2 lần, người bệnh uống liên tục trong 1 tuần. Ngoài những công dụng kể trên, cây đa còn có tác dụng lọc không khí, tạo cảnh quan, giúp môi trường luôn xanh, sạch, đẹp.
Ý nghĩa cây đa
Đối với mỗi người dân Việt Nam khi nhắc đến cây đa quê hương đều gợi cảm giác thân thương, gần gũi, đó là biểu tượng của một làng quê truyền thống với cây đa đầu làng, với hình ảnh ông đồ. bán nước dưới gốc cây Những người nông dân đi làm đồng về và ngồi nghỉ dưới gốc cây đa và kể vài câu chuyện trong khi bọn trẻ chơi trốn tìm. Hình ảnh này hiện lên giản dị và thân thương, gợi nhớ về một thời tuổi thơ của biết bao thế hệ người Việt Nam.
Những ngôi đình cổ kính rêu phong, cây đa vẫn đứng sừng sững chứng kiến những thăng trầm của lịch sử như là điểm tựa cho cả một thế hệ con cháu lưu lạc. Cây đa xanh mướt tỏa bóng mát nhuốm mưa trên những mái đình, chùa càng làm cho nơi đây thêm phần linh thiêng nhưng không mất đi vẻ bình dị, thư thái vốn có. Cây đa được coi là nơi trú ngụ của các vị thần và những linh hồn không nơi nương tựa không trốn lễ bái. Vì vậy, cây đa thường được người dân dựng lên để tỏ lòng thành kính với các vị thần linh và cũng là nơi trú ẩn cho những linh hồn lang thang khỏi quấy nhiễu dân làng. Hơn nữa, theo phong thủy, sức sống bền bỉ, dẻo dai của cây đa sẽ mang lại may mắn, tài lộc cho gia chủ. Cây đa là sự kết hợp hoàn hảo giữa sự gần gũi và huyền bí, mang đậm hơi thở dân gian nhưng lại mang yếu tố tâm linh để tạo nên hình ảnh cây đa quen thuộc từ ngàn đời nay.
Cách trồng và chăm sóc cây đa
Cây đa là loại cây dễ trồng, có sức sống mạnh mẽ, thông thường có thể trồng từ hạt hoặc chiết cây. Có một số yếu tố có thể lưu ý như sau để multi có thể phát triển tốt nhất:
Đất: Có thể trồng trên nhiều loại đất, từ đất thịt đến đất mùn, kể cả đất mặn cây vẫn có thể sinh trưởng và phát triển bình thường.
Nhiệt độ và độ ẩm: Nhiệt độ thích hợp nhất là 24-32 độ, càng ẩm cây càng phát triển tốt.
Ánh sáng: Thích hợp với nhiều môi trường ánh sáng khác nhau, khi thiếu sáng lá sẽ sẫm màu hơn bình thường.
Do sinh trưởng mạnh nên khi trồng không tốn quá nhiều công chăm sóc, khi cây cao khoảng một mét rưỡi thì bạn tiến hành cắt tỉa và uốn cây theo hình dáng mong muốn. Trong thời kỳ sinh trưởng nên bón phân định kỳ khoảng 2 tháng 1 lần, có thể dùng phân hữu cơ hoặc phân hóa học. Tuy là loại cây dễ sinh trưởng và phát triển mạnh nhưng nó cũng rất nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ môi trường. Khi nhiệt độ thay đổi đột ngột, lá có thể bị rụng và sinh trưởng kém, nên di chuyển cây đa ra nơi có nhiều ánh sáng và đủ nước để cây phát triển bình thường.
