Cây gấc là loại cây được trồng vô cùng phổ biến ở Việt Nam, tuy nhiên nhiều người vẫn chưa biết rõ về nguồn gốc, ý nghĩa cũng như cách trồng loại cây này. Hôm nay, hãy cùng Mộc Tree tìm hiểu về chủ đề này qua bài viết dưới đây nhé!
Cây gấc là gì?
Cây gấc là loại cây có nguồn gốc từ miền nam Trung Quốc và đông bắc Australia. Cây gấc từ lâu đã trở thành loại cây quen thuộc với người dân Việt Nam. Cây gấc có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với đời sống, là nguyên liệu chế biến nhiều món ăn dân gian, đồng thời cũng là một trong những vị thuốc chữa bệnh hữu hiệu.
Ý nghĩa phong thủy của cây gấc
Cây gấc được coi là biểu tượng của sự ấm no, dư dả và đủ đầy. Chính vì tầm quan trọng như vậy mà quả gấc thường được dùng để cúng các món xôi trong ngày Tết nhằm mang lại may mắn, tài lộc cho gia chủ.
Đặc điểm và phân loại cây gấc
Cây Gấc hay còn gọi là cây Mộc Mít, là loại cây thân leo, có thể mọc dài tới 15m. Cây này được chia thành cây đực và cây cái rõ ràng.
Cây gấc có tiết diện góc cạnh đặc trưng. Lá gấc có hình xoắn và được chia thành khoảng 3-5 múi dẻ, kích thước mỗi lá khoảng 8-18 cm. Lá của cây gấc xanh mọc so le, to cỡ bàn tay người lớn.
Hoa gấc chia thành hoa đực và hoa cái, hoa đực có lá bắc lớn hơn hoa cái. Hoa chỉ nở một năm một lần sau khoảng thời gian 2-3 tháng trồng và chăm sóc. Hoa gấc có màu vàng nhạt đặc trưng. Quả gấc khi chín có màu đỏ tươi rất đẹp, quả hơi thuôn dài hoặc hình tròn dài khoảng 12 cm, đường kính khoảng 10 cm. Vỏ quả gấc có gai nhỏ bao quanh, lúc non có màu xanh, khi chín chuyển sang màu cam và đỏ. Thời gian thu hoạch kéo dài từ tháng 9 đến tháng 12 hàng năm.
Tác dụng của cây gấc
Ảnh hưởng sức khỏe
Cây gấc là một loại dược liệu dùng trong điều trị bệnh. Một số bộ phận của cây gấc bao gồm: cơm quả gấc, hạt gấc, rễ và lá gấc đều có thể dùng để làm thuốc. Một số bài thuốc từ quả gấc mà bạn có thể tham khảo như:
Chữa trĩ: Dùng 2-3 hạt gấc hòa với nước rửa sạch, lấy nước đặc bôi vào búi trĩ, ngày vài lần. Chữa quai bị: Dùng các vị thuốc như hạt gấc 40g, dây đại hoàng 40g, giã mịn rồi trộn với dầu vừng bôi lên vùng bị quai bị. Chữa lợi sưng đau, chảy máu: Dùng hạt gấc giã nát rồi hòa với nước rồi ngậm trong khoảng 30 phút rồi bỏ đi, thực hiện khoảng 2-3 lần/tuần để giảm sưng đau ở răng và lợi.
Thành phần cho thực phẩm và đồ uống
Ngoài công dụng làm thuốc, cây gấc hay cụ thể hơn là quả gấc được dùng làm món ăn. Quan trọng nhất phải kể đến món xôi. Xôi gấc có màu đỏ cam đẹp mắt được làm hoàn toàn từ quả gấc, là nguyên liệu không thể thiếu để làm xôi gấc cúng trong ngày Tết.
Ngoài ra, người ta còn dùng gấc để làm dầu gấc, mứt dừa dừa, sinh tố gấc hay bánh gấc với màu sắc bắt mắt và hương vị vô cùng thơm ngon.
Cách trồng và chăm sóc cây gấc
Cách trồng gấc tại nhà
Người ta thường dùng phương pháp trồng gấc bằng hạt. Đối với điều đó, tiến hành như sau:
Bước 1 Khi quả gấc chín, bạn tách lấy hạt rồi rửa sạch, phơi khô vài ngày rồi loại bỏ lớp vỏ đen bên ngoài, giữ lại phần lõi màu trắng.
Bước 2 Ngâm hạt trong nước ấm 2-3 tiếng rồi gieo vào đất ẩm
Bước 3 Đặt khay ở nơi khô ráo, thoáng mát và vòi nước xuống để giữ ẩm. Cây sẽ nảy mầm trong khoảng một tuần.
Giai đoạn 4 Sau 2 tuần, cây bắt đầu cao khoảng 50-60 cm và có tua. Đặt cây vào hố đã chuẩn bị sẵn và cắm cọc để cây leo lên.
Cách Chăm Sóc Cây Gấc
Bón phân: Vào giữa mùa mưa, người trồng nên bón lót vào mỗi hố từ 30-50g phân NPK 16-16-8 để cây phát triển tươi tốt.
Tưới nước: Cây gấc cần đất đủ độ ẩm, tuy nhiên cần tưới nước cẩn thận, thoát nước tốt để tránh cây bị úng. Độ ẩm tối đa để gấc phát triển là 70-80.
Sâu bệnh: Một số loại sâu bệnh hại phổ biến trên cây gấc như bọ dừa, bọ cánh cứng cánh vàng, sâu xanh phá hoại lá gấc. Cách phòng trừ là phun các loại thuốc như Vibaau 50ND pha 25 cc/bình 8 lít phun đều lên lá. Đối với bệnh đốm lá, người trồng có thể dùng dung dịch Benlate C để phun cho cây.
Những lưu ý khi trồng và chăm sóc cây gấc
Khi cây đạt chiều dài khoảng 30 đến 40 cm thì tiến hành bắt ngọn leo trong trại và thường xuyên bắt ngọn để chúng tỏa đều khắp ruộng. Bạn cũng có thể trồng gấc trên những cây cao hoặc hàng rào. Quy trình sản xuất giàn gốc cũng giống như đối với giàn mướp, bầu