Cây kim giao (tên khoa học: Podocarpus) là một loại cây gỗ lớn thuộc họ Podocarpaceae. Chúng là một nhóm cây rất phổ biến và đa dạng với khoảng 100-200 loài khác nhau, phân bố ở các khu vực ôn đới và nhiệt đới trên khắp thế giới. Cây kim giao có sự đa dạng về hình dạng và kích thước, từ những cây nhỏ nhắn đến những cây gỗ cao và lớn.
Cây kim giao là gì?
Giống như một loại gỗ quý trong sách đỏ Việt Nam cần được gìn giữ và bảo tồn.
Kim giao là loài thực vật phổ biến trên thế giới nhưng tập trung nhiều ở các nước Đông và Đông Nam Á như Đài Loan, Trung Quốc, Myanmar… Ở nước ta, loại cây này được trồng ở các tỉnh như Hà Giang, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Hà Nam và một số tỉnh Tây Nguyên.
Cây này còn được gọi là kim tiền thảo hay kim tiền núi đá do khả năng sinh trưởng tốt trên đá vôi. Kim Giao còn có tên khoa học là Nageia fleuryi thuộc họ Podocarpaceae (họ thông và tre).
Đặc điểm kim giao
Cây kim giao là một trong những cây thân gỗ cao, chiều cao trung bình từ 20-25m. Thân cây tròn, mọc thẳng, chia thành nhiều nhánh có tán hình chóp. Phân nhánh theo chiều ngang, cành non màu xanh, dẻo nhưng thường rũ xuống do lá dày và nhiều. Vỏ cây sẽ có màu nâu xám và bong tróc. Lá hình trứng mác mác, đầu lá thuôn nhọn, đuôi hình nêm. Lá của cây lá kim là lá đơn đính, mọc đối xứng nhau qua cành, dài khoảng 15-18 cm, rộng 4-5 cm, có hệ thống nhiều gân và bề mặt thường nhẵn.
Hoa của cây lá kim thường mọc ở nách lá và biến thành nón. Nón đực sẽ mọc thành chùm với 3-4 bông hoa và nón cái sẽ mọc đơn lẻ.
Quả thường có hình trụ với đường kính từ 1,5 đến 2,5cm. Gốc mập và cuống dài tới 2 cm, dễ hóa gỗ. Khi chín sẽ có màu đen.
Công dụng của kim giao
Gỗ của cây có màu trắng bóng rất đẹp, nhẹ và rất chắc. Ngoài ra, gỗ còn rất nhẵn nên được dùng để làm đồ thủ công, đồ mộc và đặc biệt có thể dùng làm đũa để thử độ độc của thực phẩm. Do là cây thường xanh và có tán đẹp nên cây kim tiền được trồng để làm tôn thêm vẻ đẹp cảnh quan, đặc biệt là trong các công trình tôn giáo, nhà thờ hay các công trình kiến trúc ở Á Đông.
Lá thường dùng trị cảm, ho. Còn dùng để giải độc.
Hạt kim châm chứa 30% dầu có thể ép dùng trong công nghiệp.
Ý nghĩa của cây kim giao
Cây kim tiền là biểu tượng của sự cổ kính, tâm linh cũng như sự bình an trong phong thủy nên thường được trồng ở nhà thờ, chùa chiền.
Hướng dẫn trồng kim
Nên trồng vào mùa xuân từ tháng 2 đến tháng 4 hoặc vào mùa thu từ tháng 7 đến tháng 10.
Trồng cây mè ở nơi đất còn tốt, sâu và ẩm hoặc nơi đất đá vôi có tầng đất rộng, thoát nước tốt.
Có thể trồng cây thành cụm hoặc thành hàng. Nên chọn trồng theo hàng để dễ theo dõi và chăm sóc.
Cây giống đạt tiêu chuẩn khi đáp ứng đầy đủ các yêu cầu sau: cây từ 16-18 tháng tuổi trở lên, chiều cao 30-40 cm, đường kính cổ rễ 0,6-0,8 cm.
Kim Giao là loại cây ưa sáng nên bạn hãy trồng cây ở nơi có thể tiếp xúc với ánh nắng mặt trời càng nhiều càng tốt.
Cách dưỡng kim giao
Đặc biệt chú ý chăm sóc cây trong 2-4 năm đầu, mỗi năm bón phân cho cây 2 lần vào tháng 4 – 5 và tháng 9 – 10. Do thời gian đầu cây phát triển rất chậm, cây chỉ cao khoảng 40 – 50 cm tùy theo điều kiện môi trường xung quanh nên cần chú ý nhổ cỏ thường xuyên để cây không bị hút hết chất dinh dưỡng.
Sau thời gian này cây có thể phát triển nhanh hơn, chiều cao có thể tăng thêm 1-1,5 m.
Thường xuyên loại bỏ dây leo, cỏ dại và cây bụi xung quanh nơi trồng. Ngoài ra, đất nên được cày bừa kỹ, phá váng kết hợp bón phân NPK cho cây trồng.
Khi nghiệm thu phải kết hợp với trồng dặm để đảm bảo tỷ lệ rừng. Hơn nữa, cần kết hợp với công tác phòng chống cháy rừng và bảo vệ rừng để tránh bị thiệt hại về người và gia súc.
Nếu trồng kim tiền làm cảnh thì chú ý tỉa tán, dưỡng để tạo dáng cho cây.
Tuy cây vạn tuế là loại cây chịu được khắc nghiệt và ít bị sâu bệnh nhưng khi gặp các bệnh do sâu bệnh gây ra thì nên tham khảo ý kiến của các nhà chuyên môn để có thể đưa ra biện pháp phòng ngừa hoặc điều trị tốt nhất để cây có thể sinh trưởng và phát triển thuận lợi nhất.