Đặc điểm và cách trồng cây trong lọ thủy tinh

Việc trồng cây trong bình thủy tinh không phải là mới, và thường được biết tới với cái tên tiểu cảnh mini, tiểu cảnh terrarium, hệ sinh thái thu nhỏ độc đáo với đầy đủ cỏ cây, hoa lá, kèm theo mô hình suối nước, sỏi đá, nhà cửa, muông thú mini… Cả một không gian tự nhiên được thu nhỏ vào trong một chiếc lọ, một chiếc bình, hoặc trong một chậu bằng thủy tinh xinh xắn và đáng yêu. Những tiểu cảnh mini này mang đến cho người chơi cảm giác thú vị, những tiểu cảnh bên trong không đơn giản chỉ là những cái cây hay những viên đá, mà nó còn như một bức tranh phong cảnh núi rừng, đồng quê… Vừa trang trí nhà cửa một cách mới mẻ, độc đáo giúp cho không gian sống của chúng ta trở lên sinh động hơn, vừa giúp người chơi được gần gũi với thiên nhiên lại giúp thư giãn và giải tỏa stress trong cuộc sống.

Khái niệm về Terrarium – trồng cây trong bình thủy tinh

Terrarium hay còn gọi là bồn cảnh thủy tinh thường là các Bình, bể ,lồng hoặc chai, lọ, chậu thủy tinh dùng trang trí hoặc thử nghiệm điều kiện môi trường sống mô phỏng có giới hạn chứa đất sỏi, nước, cây trồng và có thể là động vật bên trong.

Terrarium hay nói một cách dễ hiểu là “ Trồng cây trong bình thủy tinh” đã và đang được biết đến ở việt nam trong những năm gần đây.

Ở Việt Nam, Terrarium – trồng cây trong bình thủy tinh cũng rất mới mẻ và chưa được nhiều người biết đến. Hầu hết mọi người chỉ hiểu đó là  trồng các loại cây cảnh như sương sáo, sen đá,… trong lọ hoặc chai thủy tinh thì người ta gọi là Trồng cây cảnh trong bình thủy tinh (Terrarium).

Terrarium hay trồng cây trong bình thủy tinh không chỉ là trồng  cây hay vật liệu  miễn là trông đẹp mắt, đó là một quan niệm hoàn toàn sai lầm.

 Vậy Terrarium hay trồng cây trong bình thủy tinh là gì?

Sự ra đời của Terrarium – trồng cây trong bình thủy tinh. Terrarium ( Trồng cây trong bình thủy tinh ) ra đời từ hoàn cảnh năm 1842 khi bác sĩ kiêm nhà thực vật học Nathaniel Bagshaw Ward trong quá trình quan sát các hành vi của côn trùng đã vô tình để lại một trong những bình thủy tinh có bào tử dương xỉ bên trong, sau đó bào tử này đã này mầm và phát triển thành cây dương xỉ, và terrarium bắt đầu xuất hiện.Trong thập niên cuối thể kỷ 19, hình thức terrarium được phát triển rộng rãi, đặc biệt là khi Nathaniel Bagshaw Ward thuê thợ mộc đóng các lồng cây để xuất khẩu các loài cây bản địa từ Anh đi Úc. Sau hành trình xa nhiều tháng trong lồng, cây vẫn phát triển tốt, đặc biệt cũng bằng phương pháp này cây được vận chuyển ngược chiều tức Úc về Anh vẫn giữ được tình trạng sức khỏe tốt. Những chiếc lồng này giai đoạn đó chưa được biết đên với tên gọi Terrarium mà nó được gọi tên là Wardian.Thí nghiệm của Nathaniel Bagshaw Ward chỉ ra rằng thực vật có thể được niêm phong trong lồng kính không có thông gió vẫn có thể tiếp tục phát triển

Lần đầu tiên, những người yêu thích làm vườn đặc biệt đối với những cây nhiệt đới có thể yên tâm trong suốt chuyến công tác hay du lịch dài ngày của mình mà không cần nhờ ai chăm sóc. Trồng cây trong bình thủy tinh (terrarium ) dần trở thành một lựa chọn phổ biến khi trồng cây. Cùng sự phát triển ngày càng đa dạng về chủng loại , trồng cây trong bình thủy tinh _Terrarium tái hiện lại các danh thắng dưới dạng thu nhỏ là những biểu tượng hoàn hảo tinh hoa của nghệ thuật trang trí thực vật hết sức tỉ mỉ và công phu. Nó được sử dụng để trang trí  những ngôi nhà sang trọng.

 Xếp tiểu cảnh mini vào lọ thủy tinh

Có thể phân loại cây trồng trong lọ thủy tinh_Terrarium tùy theo mức độ cách ly với môi trường bên ngoài là đóng hay mở. Ban đầu nó là một hệ thống khép kín tạo ra một môi trường độc đáo cho sự phát triển của thực vật khi các bức tường kính trong suốt cho  ánh sáng xuyên qua, tạo ra sự giữ  nhiệt bên trong cho phép tạo ra một chu kỳ nhỏ của ánh sáng ‘nước. Điều này xảy ra do độ ẩm trong đất sỏi bốc hơi và thực vật thoát hơi nước. Hơi nước này ngưng tụ trên các bức tường kính và cuối cùng  rơi xuống  sỏi và cây cối, tạo ra một môi trường khép kín lý tưởng cho cây trồng với nguồn cung cấp nước liên tục mà không lo cây bị khô. Ngoài ra, bức tường kính trong suốt cho phép ánh sáng đi qua, thúc đẩy quá trình quang hợp quan trọng đối với đời sống thực vật. Tuy nhiên, hồ cạn cũng thường được mở để bảo trì, thông gió và tiếp cận thực vật. Trong quá trình phát triển, việc trồng cây trong lọ thủy tinh hồ cạn có  xu hướng trở thành một hệ thống mở hơn.

 Hồ cạn khép kín

Nó là một hệ thống khép kín nhưng nó cũng thường được mở để bảo trì, thông gió và tiếp cận các cơ sở vật chất. Hồ cạn khép kín thường tạo ra một môi trường độc đáo cho sự phát triển của thực vật vì bức tường kính trong suốt cho phép ánh sáng chiếu vào, giữ  nhiệt bên trong cho phép tạo ra một vòng tuần hoàn nước nhỏ. Điều này xảy ra do độ ẩm trong đất sỏi bốc hơi và thực vật thoát hơi nước. Hơi nước này ngưng tụ trên các bức tường kính và cuối cùng  rơi xuống  sỏi và cây cối, tạo ra một môi trường khép kín lý tưởng cho cây trồng với nguồn cung cấp nước liên tục mà không lo cây bị khô. Ngoài ra, bức tường kính trong suốt cho phép ánh sáng đi qua, thúc đẩy quá trình quang hợp quan trọng đối với đời sống thực vật.

Terrarium khép kín.  Các loại cây  nhiệt đới như rêu, dương xỉ, phong lan hay cây không khí thường được  trồng trong  lồng kín vì chúng có điều kiện tương tự  môi trường ẩm ướt của rừng mưa nhiệt đới. Độ kín cho phép nước tự lưu thông  bên trong, nhưng nên mở nắp mỗi tuần một lần trong ít nhất 1 giờ để loại bỏ độ ẩm dư thừa từ không khí trong hộp. Điều này là cần thiết để ngăn chặn sự phát triển của nấm mốc có thể gây hại cho cây trồng và làm đổi màu  thành kính của lồng kín. Tuy nhiên, thỉnh thoảng cũng cần  bổ sung nước cho lồng kín. Dấu hiệu thiếu nước là nhìn thấy ít  giọt nước ngưng tụ trên thành kính hơn hoặc bất kỳ sự héo úa nào của cây non bên trong.

Để hạn chế các tác nhân gây hại của nấm mốc và vi khuẩn cho terrarium kín, giá thể nuôi cấy bên trong phải sử dụng hỗn hợp có nhiều tính chất khác nhau: sphagnum (than bùn sphagnum), khoáng vermiculite, perlite (ở Việt Nam nếu thiếu) có thể thay thế bằng xỉ than). Hỗn hợp phải được khử trùng trước khi  sử dụng.

 Cây trong bình thủy tinh

Không phải tất cả các loại cây đều phù hợp với điều kiện ẩm ướt của lọ thủy tinh kín. Hệ thống lồng kính terrarium hở thường được sử dụng cho các loài xương rồng thích hợp với khí hậu khô hạn như xương rồng, mọng nước. Khi sử dụng thực vật từ môi trường sống có khí hậu khô, hãy trồng cây trong hồ thủy tinh  mở để hạn chế độ ẩm quá cao trong không khí. Trồng cây trong một chiếc kính mở_Hồ cạn mở hoạt động tốt với các loại cây trồng cần ánh sáng mặt trời trực tiếp như trồng cây trong hộp thủy tinh kín_Hồ cạn khi đặt dưới ánh nắng đầy đủ có thể gây tê cóng Kính giữ quá nhiều nhiệt bên trong làm chết cây trồng bên trong. hồ cạn mở

 Cách chọn cây cảnh mini và bình thủy tinh để trồng

2 yếu tố quan trọng nhất để có một bình cây cảnh mini đẹp đó là cây và chậu. Để tạo nên một hình tượng sinh động, chúng phải phù hợp với nhau về mặt tỷ lệ, tương thích với nhau, tạo đà cho nhau cùng phát triển.

 Cây có sức sống tốt

Bất kỳ loại cây  nào có sức sống tốt đều thích hợp để trồng trong bình thủy tinh. Tốt nhất, bạn nên chọn những loại cây có thể cùng nhau phát triển tốt. Chúng cũng có thể phát triển riêng lẻ nhưng không hạn chế khả năng phát triển của nhau.  Dương xỉ,  rêu,  mọng nước và xương rồng là những loại cây được sử dụng cho bình thủy tinh ngoài trời. Cây hoa trà, cau tiểu trâm, sam trầm hương, mai hồng ngọc, trường sinh thảo, sinh địa….thích hợp đóng hũ thủy tinh  kín.

 Chọn cây  nhỏ

Do hạn chế về  không gian nên khi chơi cây cảnh mini trong bình thủy tinh, bạn nên chọn những loại cây có kích thước nhỏ. Cây vẫn sinh trưởng và phát triển, khi trưởng thành sẽ vượt ra ngoài không gian đặt chậu. Điều này  ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ của cây. Thậm chí cây chết nhanh  do thiếu chất dinh dưỡng. Do đó, hãy chọn cây có chiều cao hợp lý

 Cây ưa bóng râm

Là loại cây thích hợp nhất để trồng trong chậu thủy tinh. Vì bạn chủ yếu  sẽ để cây trong nhà, trong phòng,  môi trường thiếu ánh sáng. Nếu trồng cây ưa sáng, cây sẽ nhanh  chết hoặc còi cọc, khó phát triển toàn diện.

Cây chịu được độ ẩm cao

Độ ẩm trong lọ thủy tinh cao và tăng lên rất nhanh. Do đó, hãy chọn những loại cây có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới ẩm có khả năng sống tốt trong môi trường ẩm ướt. Vì vậy, chúng dễ dàng phát triển và phát triển tốt hơn.

 Chọn bình thủy tinh trồng cây cảnh mini như thế nào?

Lọ thủy tinh trồng cây bonsai mini được chia làm 2 loại cơ bản là lọ kín và lọ lọ hở. Tuy nhiên, tất cả chúng đều cần cung cấp đủ độ sâu để  rễ  cây phát triển. Lọ thủy tinh chuyên dụng để trồng cây được chia thành  nhiều hình dạng. Mỗi loại bình  phù hợp với những loại cây khác nhau. Bạn có thể lựa chọn theo nhu cầu và sở thích của mình.

Lồng  thủy tinh, lọ thủy tinh có nắp đậy: loại bình này có độ ẩm cao, phù hợp với cây cảnh dạng lọ mini. Thỉnh thoảng mở nắp lồng cho cây ra ngoài môi trường để hấp thụ không khí.  Bình treo: Loại bình này cũng có độ ẩm cao nhưng ưu điểm là thoáng khí hơn. Lọ hình chuông, lọ thủy tinh: Lựa chọn tuyệt vời để làm chậu cây cảnh mini. Chúng cũng thích hợp cho những cây  nhỏ  nhưng  tương đối cao. Bể thủy sinh – một bể cá có chức năng như một chậu thủy tinh, có thể để hở hoặc che bằng một tấm kính.

Mọi người cũng hỏi

Câu hỏi 1: Trồng cây trong lọ thủy tinh có lợi ích gì?

Câu trả lời 1: Trồng cây trong lọ thủy tinh giúp tạo ra một môi trường trưng bày xanh mát và độc đáo trong không gian sống. Nó mang đến sự gắn kết với thiên nhiên và tạo điểm nhấn thẩm mỹ. Ngoài ra, lọ thủy tinh cũng giúp kiểm soát việc tưới nước và chăm sóc cây dễ dàng hơn.

Câu hỏi 2: Loại cây nào thích hợp để trồng trong lọ thủy tinh?

Câu trả lời 2: Có nhiều loại cây phù hợp để trồng trong lọ thủy tinh. Cây nhỏ như cây cỏ mini, cây dây leo như cây bình vôi hay cây treo như cây ruy băng là lựa chọn phổ biến. Cây sukulen và cây cảnh nhỏ cũng thường được trồng trong lọ thủy tinh do tính thẩm mỹ và khả năng chịu khô.

Câu hỏi 3: Cần chú ý điều gì khi trồng cây trong lọ thủy tinh?

Câu trả lời 3: Khi trồng cây trong lọ thủy tinh, cần lưu ý việc chọn đúng loại đất phù hợp cho cây. Đất cần có khả năng thoát nước tốt và giàu chất hữu cơ. Cần chú ý đến việc tưới nước hợp lý, tránh làm ngập cây. Ngoài ra, lượng ánh sáng cũng là yếu tố quan trọng, nên đặt lọ thủy tinh ở vị trí có ánh sáng tương đương với nhu cầu ánh sáng của cây.