Đặc điểm, ý nghĩa và cách chăm sóc cây phượng
Phượng là loại cây thân gỗ phổ biến và được sử dụng với nhiều mục đích sử dụng khác nhau. Nhưng bạn có băn khoăn về đặc điểm riêng, ý nghĩa cũng như cách trồng và chăm sóc loài cây có hoa này.
1. Giới Thiệu Về Cây Phượng
Cây có tên khoa học là Delonix regia hay còn gọi là hoa phượng đỏ. Cây phượng vĩ có nguồn gốc từ những cánh rừng bạt ngàn của đất nước Madagascar (Đông Phi). Phượng vĩ là loại cây sinh trưởng và phát triển ở những khu rừng nguyên sinh nhiệt đới hoặc những vùng có khí hậu cận nhiệt đới. Ở Việt Nam, phượng vĩ là loài cây phổ biến và được trồng để trang trí, lấy bóng mát và còn được trồng làm cảnh.
Phượng vĩ là cây thân gỗ màu xám trắng, chiều cao trung bình từ 10-20 mét. Tán cây rất rộng với nhiều cành nhánh mọc xen kẽ, dày đặc.
Lá là lá kép hình lông chim kép. Lá phượng thường có màu xanh, eo khá nhỏ nhưng dày, xếp sít nhau kết hợp với nhiều cành khác tạo mảng bóng mát lớn.
Hoa phượng thường nở thành chùm dài 20-50 cm. Hoa nở có 5 cánh, màu đỏ tươi, mép hơi xù. Những cánh hoa lớn hơn có hoa văn màu trắng đặc biệt trong khi những cánh hoa khác có màu đỏ cam.
Cây phượng vĩ có thể ra quả, quả phượng vĩ có màu nâu, dài tới 60 cm, hạt bên trong hoàn toàn có thể ăn được. Cây phượng thích nghi tốt với khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới, nhưng do khả năng trữ nước nên cây luôn mọc ở rừng ngập mặn hoặc vùng khô hạn.
2. Ý nghĩa cây phượng
Cây phượng là nơi cất giữ những niềm vui nỗi buồn của tuổi học trò, và hoa phượng là biểu tượng của tuổi học trò. Hoa phượng đỏ rực báo hiệu một năm học sắp kết thúc, và mùa hè đã đến rất gần.
Cứ mỗi độ hè về, các bạn học sinh lại thu nhặt những cánh phượng, xếp thành hình những con bướm phơi khô rồi xếp vào vở như những món quà ý nghĩa trước khi chia tay. Với ý nghĩa này, hoa phượng được gọi một cách trìu mến là hoa học trò. Trong từ điển Hán Việt, phượng vĩ có nghĩa là đuôi chim phượng. Điều này xuất phát từ hình dạng của những chiếc lá gần giống với đuôi của loài chim quý hiếm này. Ngoài ra, những chùm hoa phượng đỏ rực được so sánh với những cánh phượng rực lửa tung bay trên ngọn cây. Vì vậy, khi hoa nở báo hiệu một mùa bội thu, bội thu.
Hải Phòng là vùng đất trồng nhiều phượng nhất Việt Nam nên còn được mệnh danh là “thành phố hoa phượng đỏ”.
3. Công Dụng Của Cây Phượng Đối Với Đời Sống
Cây phượng được biết đến nhiều nhất bởi bóng mát. Nhờ ưu điểm có tán rộng, lá dày nên phượng được trồng ở công viên, trường học, góc phố,… để tạo bóng mát.
Ngoài ra màu sắc của hoa phượng đỏ còn mang lại giá trị thẩm mỹ giúp không gian trở nên sinh động và tràn đầy sức sống. Cây phượng vĩ cũng được nhiều người chơi cây cảnh mua về trồng làm cây cảnh để mang lại phong thủy tốt.
Thân cây phượng cũng được sử dụng và tạo hình thành một loại gỗ có thể dùng để làm đồ trang trí nội thất, thậm chí cả ván, hộp thủ công. Không chỉ thân, vỏ và lá cũng được dùng làm dược liệu chữa nhiều bệnh khác nhau. Trong khi vỏ thân có tác dụng hạ sốt, hạ huyết áp, giảm sưng đau khớp,… thì lá lốt lại chữa được chứng ợ hơi, ợ chua, táo bón,…
4. Cách trồng và chăm sóc cây phượng
Cây phượng vĩ thường được nhân giống bằng hạt nên khá thuận tiện và dễ dàng.
4.1 Quy trình trồng cây cụ thể diễn ra như sau
Đầu tiên, ngâm hạt trong nước ấm để kích thích hạt nảy mầm. Sau 10-12h vớt hạt ra cho vào khăn bông sạch để ủ hạt.
Sau đó, khi hạt bắt đầu nứt nanh thì đem ra khay để ủ. Trong khay bạn cần chuẩn bị cát ướt, chỉ cần vùi hạt xuống đất và phủ lên bề mặt một ít rơm rạ mịn.
Sau 1 tuần, cây sẽ bắt đầu mọc ra khỏi cát, lúc này hãy bỏ lớp rơm rạ trên cùng và đừng quên tưới nước thường xuyên cho cát ẩm và lớn nhanh hơn.
Lưu ý: Không phơi hạt trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời. Cây non chăm sóc từ 2-3 tuần là có thể phát triển, lúc này bạn cần lấy ra trồng ngoài hố đã chuẩn bị sẵn.
Bạn cần chuẩn bị hố trồng trước 1 tháng, với kích thước 60 x 60 x 60 cm. Bón hỗn hợp phân hữu cơ (500 – 150 kg/hố) và phân NPK ((30-30-30) 0,1 kg/hố) vào hố trước khi trồng.
Khi đặt cây vào hố phải giữ cây và nén chặt xuống đất để cây không bị nghiêng.
Bạn cũng nên đặt cọc sửa chữa cây vào thời điểm này. Sau 4-5 tháng, khi cây đứng, tiến hành tháo cọc.
4.2 Kỹ thuật chăm sóc
Đất để trồng: Cây phượng vĩ dễ thích nghi với mọi loại đất, nhưng tốt nhất vẫn là hỗn hợp đất thịt và phân bón gồm: phân hữu cơ, phân xanh hoặc hoai mục, tỷ lệ 80:20.
Nước tưới: Bạn nên tưới cây 1 lần/ngày vào buổi sáng khi cây còn nhỏ và tăng lên 2 lần/ngày khi cây đã lớn.
Lưu ý: Khi thời tiết nắng nóng có thể tăng cường tưới nước, không nên tưới cây vào lúc giữa trưa.
Phân bón: Có thể dùng phân NPK và phân chuồng hoai mục để bón cho đến khi trưởng thành và sắp ra hoa, sau đó bón NPK 16-16-8 liên tục trong 90 ngày, ngày 2 lần. Mỗi lần bón bạn nên bón cách gốc cây 10-20 cm và tưới nước thường xuyên trong giai đoạn này để phân tan và thẩm thấu nhanh hơn.
Vào mùa đông, bạn không cần bón phân, cây sẽ rụng lá và tiến hành “ngủ đông”.
Kiểm soát sâu bệnh: Cây phượng vĩ thường hay bị các loại côn trùng ăn lá và sâu đục thân phá hoại, vì vậy, vào thời điểm cây chuẩn bị ra lá non, bạn nên thường xuyên để ý, kiểm tra để có biện pháp phun thuốc kịp thời.
