Nguyên nhân và cách trị bệnh đốm nâu hại lúa
Bệnh đốm lá nâu trên lúa phát triển và lây lan trong điều kiện môi trường ẩm ướt và nhiệt độ ấm. Nấm Cochliobolus miyabeanus tồn tại trong đất, tàn dư cây nhiễm bệnh và hạt giống. Nó có thể lây nhiễm qua các phương tiện như gió, nước, dụng cụ trồng trọt và cả sâu bọ. Để kiểm soát bệnh đốm lá nâu hại lúa, cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa và quản lý bệnh hiệu quả. Điều quan trọng là sử dụng giống lúa chống bệnh và tuân thủ quy trình quản lý bệnh. Đồng thời, luân canh cây lúa với các loại cây không cùng họ để giảm sự lây nhiễm. Kiểm soát độ ẩm và thông gió trong vườn cây, tiêu diệt các tàn dư cây nhiễm bệnh và sử dụng các phương pháp sinh học hoặc hóa học an toàn để kiểm soát nấm gây bệnh cũng là các biện pháp quan trọng để giảm sự lây lan của bệnh đốm lá nâu trên lúa.
Bệnh đốm nâu hại lúa là gì?
– Đốm nâu là bệnh hại lúa mãn tính, hầu như không có giống nào kháng hoặc kháng được bệnh này. Thực tế đồng ruộng cho thấy, từ khi gieo sạ đến khi thu hoạch không có một cây lúa nào là không bị bệnh này tấn công.
– Trong giới chuyên môn, có người đánh đồng bệnh đốm nâu trên cây lúa với bệnh giun xoắn trên người. Điều này là để cung cấp cho bạn một ý tưởng về tần suất của bệnh. Chỉ có điều, nếu bệnh xảy ra nhiều (tỷ lệ và chỉ số bệnh cao) thì có thể làm giảm năng suất lúa, còn nếu bệnh xảy ra ít thì ảnh hưởng rất ít hoặc không ảnh hưởng.
– Bệnh đốm nâu chỉ xuất hiện và gây hại ở các bộ phận trên không của cây lúa, chủ yếu trên lá và hạt lúa, nó là một trong những nguyên nhân gây bệnh đốm đen trấu.
Nguyên nhân gây bệnh đốm nâu
– Bệnh có thể do một số loại nấm gây ra nhưng chủ yếu là hai loài nấm có tên là Helminthosporium oryzae và Curvularia lunata. – Loài nấm thứ nhất gây triệu chứng, ban đầu vết bệnh nhỏ bằng đầu kim màu nâu nhạt, sau to dần thành hình bầu dục nhỏ, gần giống hạt vừng, có màu nâu, hai mặt vết bệnh màu nâu sẫm, thường được bao quanh bởi một quầng rất nhỏ màu vàng. Nếu gặp điều kiện thuận lợi vết bệnh sẽ lớn hơn, ngược lại nếu thời tiết không thuận lợi vết bệnh sẽ nhỏ lại (trước đây gọi là bệnh chích chòe).
– Loài nấm thứ hai gây ra triệu chứng là: Vết bệnh có vân ngắn hoặc vô định hình, màu nâu tím hoặc nâu xám, đôi khi là những đốm nhỏ gần như tròn màu nâu, nâu tím hoặc nâu xám. Trên hạt có những đốm tròn nhỏ giống vết bệnh do nấm đầu (trước đây gọi là bệnh đốm nâu hay bệnh đốm nâu).
Điều kiện phát sinh phát sinh bệnh đốm nâu trên lúa
– Do điều kiện sinh trưởng của hai loài nấm này rất giống nhau, mặt khác vết bệnh do hai loài nấm này gây ra trùng lặp trên cùng một cây lúa. Vết bệnh do chúng gây ra trên lá tuy khác nhau ở một số chi tiết nhưng cũng có những đặc điểm giống nhau. Đặc biệt, biện pháp phòng trừ hai bệnh này giống nhau nên sau này các nhà chuyên môn thống nhất gọi chung cả hai bệnh là bệnh đốm nâu (giống triệu chứng đốm trên vỏ hạt lúa) do nhiều loài nấm, vi khuẩn… gây ra. cùng gây ra và được gọi chung là bệnh cháy lá lúa).
– Thực tế trên đồng ruộng cho thấy, bệnh đốm nâu thường xuất hiện và gây hại nhiều ở những ruộng khô hạn, làm cho cây lúa bị thiếu nước, khả năng hấp thụ dinh dưỡng của bộ rễ khó khăn, làm cho cây lúa sinh trưởng kém, ruộng bạc màu. , đất nhiễm phèn, bộ rễ bị ảnh hưởng do khả năng hút nước và dinh dưỡng kém, ruộng thiếu phân bón, giống lúa phàm ăn nhưng không được cung cấp đủ phân (nhất là đạm)… Đặc biệt khi gặp các trường hợp trên mà thời tiết nắng nóng thì bệnh càng phát triển mạnh. Tóm lại, tất cả những nguyên nhân làm cho cây lúa sinh trưởng kém, còi cọc… đều làm cho cây lúa dễ bị bệnh và ốm yếu (trong giới chuyên môn thường nói đùa rằng đó là bệnh của những đứa con nghèo do suy dinh dưỡng).
Biện pháp phòng, trừ bệnh đốm nâu trên lúa
– Để hạn chế tác hại của bệnh có thể áp dụng tổng hợp nhiều biện pháp, trong đó chủ yếu là biện pháp văn hóa (bao gồm bón phân và tưới nước) nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho cây lúa phát triển tốt, tăng khả năng chống chịu bệnh nên hạn chế được thiệt hại. do bệnh gây ra. Dưới đây là một số biện pháp chính:
Cày, xới kỹ đất (trừ chân đất có tầng phèn nông, dễ bị rò rỉ khi làm đất), ruộng bạc màu, đất cát pha cần bón lót nhiều phân chuồng để cải tạo, nâng cao chất dinh dưỡng cho đất.
Không nên sạ dày quá dễ làm lúa thiếu thức ăn sinh trưởng, phát triển kém, dễ xảy ra dịch bệnh.
Những ruộng bị nhiễm phèn hoặc dư thừa chất hữu cơ cần tăng cường bón vôi, phân lân, v.v. đẩy nhanh quá trình phân giải chất hữu cơ và nâng cao độ pH của đất, tạo điều kiện cho cây lúa sinh trưởng và phát triển tốt. Luôn cung cấp đủ nước cho ruộng nhất là vào đầu vụ gieo cấy hè thu khi thời tiết khô hạn, trong vụ gieo cấy này nếu thiếu nước kiềm từ tầng đất dưới sẽ rò rỉ xuống tầng cây trồng gây ngộ độc rễ làm lúa sinh trưởng kém, tạo điều kiện cho bệnh tấn công. Bón phân đầy đủ, cân đối giữa lân và kali (nhất là với các giống phàm ăn), tuyệt đối không được để cây lúa thiếu đạm, thiếu dinh dưỡng sinh trưởng, phát triển kém. bán Chlormequat Chloride, Cycocel CCC 98% (Ức chế sinh trưởng, hoàn hình)
Ngoài các biện pháp trên, để hạn chế sự lây truyền bệnh sang vụ sau qua hạt giống và tàn dư cây trồng, bạn phải thực hiện một số biện pháp sau:
Sau khi thu hoạch lúa cần phát quang đồng ruộng, thu dọn tàn dư của cây lúa để hạn chế bước đầu truyền bệnh sang vụ sau. Không lấy lúa của những ruộng vụ trước bị nhiễm bệnh nặng để làm giống cho vụ sau. Trước khi ngâm cần phơi thật khô, thoáng để loại bỏ hết hạt lơ lửng (là hạt mang nhiều nấm bệnh). Do nấm tồn tại trực tiếp trên vỏ trấu nên để diệt tận gốc nguồn bệnh lây nhiễm sang vụ sau, trước khi ngâm ủ phải xử lý hạt giống bằng nước nóng 54 độ C hoặc sử dụng một trong các biện pháp sau: như Carban 50SC, Vicarben 50HP… pha với nồng độ 3/1.000, ngâm hạt 24-36 giờ, vớt ra rửa sạch rồi ủ như bình thường.
