Triệu chứng và cách trị bệnh đốm lá bạch đàn
Một trong những bệnh hại nghiêm trọng trên bạch đàn ở nước ta hiện nay là bệnh cháy lá, khô ngọn do nấm Cylindrocldium quinqueseptatum gây ra. Bệnh đốm lá bạch đàn thường xuất hiện dưới dạng các vết đốm trắng hoặc nâu trên lá. Những vết đốm có thể có kích thước và hình dạng khác nhau và khi lây lan, chúng có thể kết hợp lại và tạo thành vùng màu lớn trên lá. Lá bị nhiễm bệnh có thể mất màu, chết và rụng, làm giảm khả năng quang hợp của cây và gây ảnh hưởng đến sự phát triển và năng suất của bạch đàn.
Triệu chứng và tác hại
Trên lá bị bệnh thường xuất hiện các đốm màu nâu hoặc xám. Xung quanh điểm bệnh thường có vết mờ. Những đốm này dần dần phát triển và mở rộng, chuyển sang màu nâu, khiến lá khô và rũ xuống. Nếu quan sát bằng kính lúp cầm tay, có thể nhìn thấy sợi nấm màu trắng và một khối bào tử nấm trên lá và chồi bị nhiễm bệnh. Bệnh có thể phát triển trên tán lá, phần dưới lá thường bị nặng hơn. Trên cây con ở giai đoạn vườn ươm, nấm xâm nhập qua các kẽ lá gần sát mặt đất sau đó lan ra khắp các lá làm lá bị khô héo rồi rụng. Sau đó các chồi ngọn chết và xuất hiện các đốm đen trên thân cây con và cuối cùng là chết toàn bộ cây con. Đối với cây trưởng thành, nếu không được xử lý kịp thời và nhiễm bệnh liên tục trong nhiều năm, cây sẽ bị biến dạng và chết hàng loạt, gây thiệt hại lớn cho người trồng và ảnh hưởng lớn đến môi trường sinh thái.
Ngoài bạch đàn, nấm Cylindrocldium quinqueseptatum còn gây hại trên các loài cây gỗ khác như keo. Bệnh thường xuất hiện và phát sinh ở những nơi có lượng mưa trung bình năm cao lớn hơn 1800 mm, đặc biệt khi lượng mưa trung bình 2 tháng liên tiếp lớn hơn 350 mm. Bệnh thường xâm nhiễm trên các lá già phía dưới tán lá vào các tháng đầu mùa mưa, sau lan dần lên trên. Cuối mùa mưa cây bị bệnh nặng thường bị rụng lá và chết. Bào tử và sợi nấm thường lây lan nhanh nhờ nước mưa và gió. Nấm thường tồn tại trong một thời gian dài dưới dạng bào tử hoặc sợi nấm có thành dày trên các bộ phận của cây bệnh còn sống hoặc đã chết trong đất.
Biện pháp phòng trị
Theo khuyến cáo của Viện Nghiên cứu Lâm nghiệp, để phòng trị bệnh hiệu quả, bà con cần chú ý phòng trị bằng các biện pháp tổng hợp sau:
– Đối với cây con trong vườn ươm: Chọn đất ươm khô ráo, dễ thoát nước, đất mới, tránh làm ở những nơi đã đặt cây con khác vào vườn ươm hoặc nơi đã có bệnh này. Sử dụng đất có thành phần cơ giới nhẹ, tơi xốp, nhiều mùn, phân chuồng hoai mục và phải được xử lý bằng bromua hoặc cloropicrin để tiêu diệt mầm bệnh trước khi thay chậu.
Hạt giống phải được lấy từ cây mẹ khỏe mạnh, sạch bệnh và được xử lý bằng nước nóng 50°C hoặc một trong các hóa chất sau để tiêu diệt bào tử nấm trên bề mặt hạt: Captan 0,5% , Thiram 0,5% trong 15 phút hoặc DM -45 1% trong 30 phút trước khi gieo. Tránh phơi nắng cho cây con, tưới đủ ẩm, không úng; nhổ và tiêu hủy cây nhiễm bệnh để tránh lây lan. Trong 2 tháng đầu mỗi tháng phun phòng 1 lần bằng Carbendazim 0,1% với liều lượng 0,3 lít/m2. Bón phân cân đối, tránh bón thừa đạm làm giảm khả năng kháng bệnh của cây. – Đối với vườn trồng: Khi phát hiện bệnh tiến hành cắt bỏ toàn bộ cành lá bị bệnh, phơi khô rồi đốt để ngăn chặn sự lây lan của bệnh trước mùa mưa. Sử dụng các loại thuốc hóa học sau để phun phòng trừ lây lan: Zineb 1%, Daconil 0,1%, Carbendazim 1%. Viện Nghiên cứu Lâm nghiệp cũng khuyến cáo không nên trồng diện tích lớn bạch đàn trắng Petford ở những nơi có lượng mưa trung bình hàng năm vượt quá 1800 mm/năm. Chú ý chọn giống và loài bạch đàn kháng bệnh để trồng nhằm hạn chế thiệt hại về sau.
