Triệu chứng và cách trừ bệnh đốm nâu trên lúa
Đốm nâu là bệnh hại lúa mãn tính, hầu như không có giống nào có khả năng kháng hoặc kháng được loại bệnh này. Chỉ có điều là nếu bệnh xuất hiện nhiều (tỷ lệ và chỉ số bệnh cao) thì có thể làm giảm năng suất lúa, còn nếu bệnh xuất hiện ít thì ảnh hưởng ít hoặc không tùy thuộc vào giống lúa và loại chân.
Bệnh đốm nâu chỉ xuất hiện và gây hại trên các bộ phận trên không của cây lúa, trong đó chủ yếu là lá và trên hạt lúa, đây là một trong những nguyên nhân gây bệnh đốm đen trấu mà rất nhiều bà con mắc phải. . Khi bệnh đốm nâu xuất hiện nhiều trên lá làm cho lá chuyển sang màu vàng, ruộng lúa trông teo tóp lại. Ở giai đoạn lúa trỗ và sau trỗ, bệnh tấn công làm hạt lép, lép hoặc lép và làm giảm chất lượng gạo.
Triệu chứng
Vết bệnh trên lá lúc đầu là những chấm nhỏ màu nâu nhạt, sau chuyển thành vết bệnh có màu nâu sẫm hơn. Ở giống lúa chống chịu yếu, vết bệnh hẹp, ngắn, màu nâu sẫm, kích thước từ 2 đến 10 x 1 mm; Ở giống nhiễm bệnh, các đốm dài và rộng hơn, có màu nâu nhạt, ở giữa có đốm sáng. Nhìn chung vết bệnh thường có màu đỏ nâu, mép lá nhạt hơn, ruộng nhiễm nặng có màu đỏ tươi. Vết bệnh trên hạt có màu nâu, sau chuyển sang màu đen.
Nguyên nhân gây bệnh đốm nâu
– Bệnh có thể do một số loại nấm gây ra nhưng chủ yếu là hai loài nấm có tên là Helminthosporium oryzae và Curvularia lunata.
– Loài nấm đầu tiên gây bệnh với triệu chứng lúc đầu là các vết bệnh nhỏ bằng đầu kim màu nâu nhạt, sau đó to dần thành hình bầu dục nhỏ gần giống hạt vừng, có màu nâu, cả hai mặt màu nâu sẫm. vết bệnh, thường bao quanh bởi một quầng rất nhỏ màu vàng. Nếu điều kiện thuận lợi vết bệnh sẽ lớn hơn, còn nếu thời tiết không thuận lợi vết bệnh sẽ nhỏ hơn (trước đây gọi là bệnh chích chòe lửa).
– Loài nấm thứ hai gây ra các triệu chứng là một đốm ngắn màu nâu tía hoặc nâu xám có sọc hoặc vô định hình, đôi khi là những đốm nhỏ màu nâu gần như tròn, nâu tía hoặc nâu xám. Trên hạt vết bệnh là những đốm tròn, nhỏ giống vết bệnh do nấm thứ nhất gây ra (trước đây gọi là bệnh đốm nâu hay bệnh đốm nâu).
Điều kiện phát sinh bệnh đốm nâu trên cây lúa
– Do điều kiện sinh trưởng của hai loài nấm này rất giống nhau, mặt khác vết bệnh do hai loài nấm này gây ra trùng lặp trên cùng một cây lúa. Vết bệnh do chúng gây ra trên lá tuy khác nhau ở một số chi tiết nhưng cũng có những đặc điểm giống nhau.
– Bệnh đốm nâu phát triển mạnh ở các loại đất nghèo dinh dưỡng như đất phèn, đất cát bán sơn địa ven chân đồi hoặc đất bị nhiễm độc hữu cơ, thường là những nơi đất có bệnh bộ rễ lúa kém phát triển. Bệnh cũng thường xuất hiện trên những diện tích đất quá úng hoặc khô hạn làm cho cây lúa bị thiếu nước, khả năng hút dinh dưỡng của bộ rễ gặp khó khăn làm cho cây lúa sinh trưởng kém. Ruộng bạc màu nghèo dinh dưỡng, ruộng thiếu phân bón, lúa giống phàm ăn nhưng không được cung cấp đủ phân (nhất là đạm).
Biện pháp phòng, trừ bệnh đốm nâu trên lúa
Để hạn chế tác hại của bệnh đốm nâu có thể áp dụng tổng hợp nhiều biện pháp, trong đó chủ yếu là biện pháp canh tác, bón phân và điều tiết nước thích ứng với các giai đoạn sinh trưởng của cây lúa để tạo điều kiện thuận lợi. cây lúa sinh trưởng, phát triển tốt, tăng khả năng kháng bệnh, từ đó hạn chế được thiệt hại do bệnh gây ra. Dưới đây là một số biện pháp chính:
– Cày, bừa, xới đất kỹ (trừ chân đất có tầng phèn phẳng dễ bị rò rỉ khi làm đất), đất bạc màu, đất cát pha phải bón lót nhiều phân chuồng hoai mục để cải tạo, tăng chất dinh dưỡng cho đất. .
– Không nên sạ dày quá dễ làm lúa thiếu ăn dẫn đến sinh trưởng phát triển kém, dễ xảy ra dịch bệnh.
– Những ruộng bị nhiễm phèn, dư thừa chất hữu cơ nên bón thêm vôi, phân lân… để đẩy nhanh quá trình phân hủy chất hữu cơ và nâng cao độ pH của đất, tạo điều kiện thuận lợi cho cây lúa sinh trưởng và phát triển tốt.
– Luôn cung cấp đủ nước cho ruộng, nhất là vào đầu vụ hè thu, thời tiết khô hạn, nếu thiếu nước phèn tầng dưới sẽ rò rỉ xuống tầng cây trồng, gây ngộ độc bộ rễ. dẫn đến cây lúa sinh trưởng kém. , tạo điều kiện thuận lợi cho sự tấn công của bệnh.
– Bón phân phải đầy đủ và cân đối giữa đạm, lân và kali (nhất là với các giống phàm ăn), tuyệt đối không được để cây lúa thiếu đạm, thiếu dinh dưỡng cây lúa sẽ sinh trưởng và phát triển kém.
– Sau khi thu hoạch lúa cần vệ sinh đồng ruộng, thu dọn tàn dư cây lúa để hạn chế bệnh ban đầu lây lan sang vụ sau.
– Không lấy lúa của những ruộng vụ trước đã bị nhiễm bệnh nặng để làm giống cho vụ sau. Trước khi ngâm phải phơi thật khô, thoáng để loại bỏ hết những hạt lơ lửng (những hạt mang nhiều nấm bệnh).
– Do nấm tồn tại trực tiếp trên vỏ trấu nên để diệt tận gốc nguồn bệnh lây nhiễm sang vụ sau, trước khi ngâm ủ nên xử lý bằng nước nóng 540C (3 sôi-2 lạnh) sau đó. sau đó ủ bình thường. Cùng với các biện pháp trên, khi ruộng lúa có biểu hiện bệnh có thể sử dụng một trong các loại thuốc phổ rộng như Tilt Super 300EC, AmistarTop 325SC, Viroval 50WP, Golden Seed 50WP để phòng trừ.
Mọi người cũng hỏi
Câu hỏi 1: Bệnh đốm nâu trên lá là do tác nhân gì gây ra?
Câu hỏi 2: Triệu chứng chính của bệnh đốm nâu trên lá là gì?
Câu hỏi 3: Làm thế nào để kiểm soát bệnh đốm nâu trên lá?
